Cayin iDAP-8/iDAC-8

Η εργαστηριακή αξιολόγηση του iDAP-8 έγινε με την χρήση σημάτων τα οποία είναι αποθηκευμένα σε NAS, μέσω ενσύρματης σύνδεσης στο τοπικό δίκτυο (Ethernet). Ως έξοδος, χρησιμοποιήθηκε η ομοαξονική (BNC).
Η ποιότητα του stream που παράγει η συσκευή είναι πολύ καλή, με καλό ρυθμό ανύψωσης, χαμηλό θόρυβο και καθαρό zero crossing. Για sample rate 44.1kS/s μετρήσαμε jitter 0.017UIs (2.95ns) για την συχνότητα δειγματοληψίας και 0.018UIs (3.1ns) για τα δεδομένα, με τις αντίστοιχες τιμές να μην είναι σημαντικά διαφορετικές σε sample rate 96kS/s, 0.015/0.017UIs (1.20/1.25ns) αντιστοίχως. To zero crossing υπολογίστηκε στα 0.011UIs (1.85ns) και 0.002UI (0.10ns) αντιστοίχως για sample rates 44.1kS/s και 96kS/s αντιστοίχως, επιδόσεις που πρέπει να θεωρηθούν ως πολύ καλές.
Τα διαγράμματα οφθαλμών επιβεβαιώνουν οπτικά τις καλές επιδόσεις. Στα 44.1kS/s ο οφθαλμός είναι καθαρός και πολύ μακρυά από τα ελάχιστα όρια (που υποδεικνύονται από την κόκκινη περιοχή), με γρήγορα μέτωπα και χαμηλό θόρυβο στην κυματομορφή.
Στα 96kS/s το διάγραμμα δείχνει ότι η έξοδος γίνεται λίγο πιο αργή, με μικρότερους ρυθμούς ανύψωσης και πτώσης, χωρίς, όμως μεταβατικά φαινόμενα. Ο οφθαλμός κλείνει λίγο, χωρίς να προκαλεί ανησυχία και ο θόρυβος παραμένει χαμηλός.

Η μέτρηση αναλογικών μεγεθών στην ψηφιακή έξοδο δεν αναμένεται, γενικώς, να δείχνει προβλήματα και, στην περίπτωση του Cayin, δεν δείχνει. Η αναπαραγωγή ημιτονικού σήματος πολύ χαμηλής στάθμης (-80dBFS) στα 44.1kS/s είναι παραδειγματική και το ίδιο συμβαίνει όταν το sample rate ανέβει στα 96kS/s. Δεν μπορείς να πεις και πολλά πράγματα εδώ.

Το ίδιο παραδειγματική, εντελώς by-the-book μπορεί να πει κάποιος, είναι και η απόδοση της εξόδου στην αναπαραγωγή του σήματος μονοτονικότητας. Τα διαφορετικά επίπεδα στάθμης είναι εξαιρετικά καθορισμένα, οι μεταβάσεις πεντακάθαρες και ο θόρυβος στο “0” (μεταξύ της κατιούσας και ανιούσας ακολουθίας είναι ανύπαρκτος. Μπορούμε να θεωρήσουμε, επομένως, ότι το iDAP-8 θα τροφοδοτήσει τον μετατροπέα του με άψογο σήμα.

Η εργαστηριακή αξιολόγηση του iDAC-8 έγινε μέσω της ομοαξονικής εισόδου (BNC) και των single ended αναλογικών εξόδων (RCA), με την συσκευή να είναι ρυθμισμένη σε ρυθμό Line, το ψηφιακό φίλτρο ρυθμισμένο στο Sharp Roll-Off (εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά) και το ημιαγωγικό στάδιο εξόδου (επίσης εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά). Το βασικό sample rate που χρησιμοποιήθηκε ήταν 96kS/s, με ανάλυση 24bit.
Γνωρίζοντας, εκ των προτέρων, ότι το ψηφιακό interface βασίζεται σε λύση της XMOS, οι δυνατότητες της εισόδου του iDAC-8 να καταστέλλει το εισερχόμενο jitter δεν μας εξέπληξαν. Ένα εξαιρετικό -55dB στο μεγαλύτερο μέρος του φάσματος με σαφείς τάσεις μείωσης της αποτελεσματικότητας στις πολύ χαμηλές συχνότητες είναι αυτό που πήραμε. Στην πράξη, μπορείτε να συνδέσετε ό,τι θέλετε στον μετατροπέα, χωρίς να ανησυχείτε.
Την παραπάνω επίδοση, επιβεβαιώνουν και οι καμπύλες ανοχής στο εισερχόμενο jitter οι οποίες παραμένουν συστηματικά κάτω από τα -90dB, με την μέτρηση στα Fs/4 να βρίσκεται στα -100dB.

Το jitter που εισάγει η ίδια η συσκευή κινήθηκε σε χαμηλά επίπεδα με την μέγιστη τιμή να υπολογίζεται στα 42ps (στα 100.3Hz).
Η γραμμικότητα στάθμης κινήθηκε σε εξαιρετικά επίπεδα για την κατηγορία τιμής. Με το ημιαγωγικό στάδιο η σχετική καμπύλη αρχίζει να εμφανίζει αποκλίσεις στην περιοχή των -110dBFS, ενώ με το λαμπάτο στάδιο η απόκλιση κάνει την εμφάνισή της λίγο κάτω από τα -100dBFS. Το κατώφλι του θορύβου κάνει την εμφάνισή του στα -120dBFS περίπου.

Σε συνάρτηση με την συχνότητα, η συμπεριφορά της συσκευής σε θέματα παραμόρφωσης (THD και THD+N), είναι πολύ καλή. Με το ημιαγωγικό στάδιο κινήθηκε στην περιοχή μεταξύ -90 και -100dB χωρίς έντονες διακυμάνσεις, ενώ οι λυχνίες εισάγουν λίγο υψηλότερη παραμόρφωση, στην περιοχή των -70dB. Άξιο παρατήρησης σημείο στα διαγράμματα η ταύτιση (σχεδόν) των καμπυλών της THD και της THD+N, κάτι που δείχνει χαμηλή στάθμη θορύβου (μιλάμε βέβαια για υψηλές στάθμες εξόδου, στο -1dBFS).
Παρόμοια (πολύ καλή) εικόνα πήραμε και στην μέτρηση μεταβολής των παραμορφώσεων σε συνάρτηση με την στάθμη. Η πρώτη παρατήρηση αφορά το, μη αναμενόμενο, γεγονός ότι η έξοδος με ημιαγωγούς είναι χειρότερη από αυτήν με τις λυχνίες στην μέτρηση της THD (χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν ο θόρυβος, δηλαδή) και παρόμοια μεταξύ των δύο τοπολογιών στην μέτρηση της THD+Ν, με τις λυχνίες να φτάνουν τα -60dB (THD) σε στάθμη σήματος -60dBFS και τους ημιαγωγούς να “ιδρώνουν” για να παραμείνουν κάτω από τα -50dB για την ίδια στάθμη. Αν και δεν μπορούμε να σκεφτούμε μια καλή εξήγηση για αυτή την συμπεριφορά, θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή αλλάζει όταν η στάθμη αυξάνεται και αρχίσει να προσεγγίζει τα -20dBFS. Εδώ, σιγά-σιγά, οι διπλοτρίοδοι αρχίζουν να παραμορφώνουν, η τάξη να αποκαθίσταται και οι τιμές παραμόρφωσης είναι σχεδόν κατά 30dB υψηλότερες (στα -70dB, έναντι των -100dB των ημιαγωγών). Αν ακούτε σε χαμηλές στάθμες, πάντως, προτιμήστε το στάδιο με τις λυχνίες!

Το διάγραμμα μεταβολής της παραμόρφωσης (THD+N) σε συνάρτηση με την συχνότητα και την στάθμη, δεν κρύβει εκπλήξεις και επιβεβαιώνει τα ευρήματα της προηγούμενης παραγράφου, καθώς η χαμηλότερη στάθμη μέτρησης είναι -20dBFS. Η έξοδος σε χαμηλή στάθμη με λυχνίες κινείται στην περιοχή του 0.03% και σε υψηλή στάθμη (-1dBFS) στην περιοχή του 0.006% με το στάδιο που χρησιμοποιεί τελεστικούς ενισχυτές να πετυχαίνει 0.007% και 0.002% (στην μεσαία περιοχή) αντιστοίχως.
Το βασικό ψηφιακό φίλτρο του iDAC-8 είναι το κλασικό, γρήγορο, φίλτρο που συναντάμε στις περισσότερες συσκευές. Γρήγορη αποκοπή και πολύ καθαρό stop band (κάτω από τα -90dBr.) Η Cayin “αφήνει” τον μετατροπέα να ανέβει μέχρι το ανώτερο επιτρεπόμενο όριο για κάθε sample rate.

Το πακέτο των άλλων φίλτρων τα οποία έχει στη διάθεσή του ο χρήστης (και είναι, προφανώς, αυτά που προσφέρει το AK4191EQ της Asahi Kasei, το οποίο παίζει τον ρόλο του ψηφιακού επεξεργαστή στο σύστημα) είναι αρκετά ενδιαφέρον. Υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση στο εύρος (με κάποια φίλτρα να κόβουν αρκετά, πάνω από τα 30kHz (με sample rate 96kS/s), αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι η απόκριση στο stop-band η οποία διαφοροποιείται, επίσης, αρκετά, με το πολύ αργό φίλτρο (Super Slow Roll-Off) να θυμίζει περισσότερο φίλτρο αποκοπής ζώνης με χαρακτηριστικά εγκοπής (notch) και κεντρική συχνότητα τα 48kHz και λιγότερο φίλτρο αποκοπής υψηλών συχνοτήτων. Το φίλτρο Low Dispersion Short Delay είναι, κατά δήλωση της AK, μια προσπάθεια να εξισορροπηθεί η καλή απόκριση στο πεδίο του χρόνου με μια καλή κλίση.
Η απόκριση στο πεδίο του χρόνου δείχνει την πρακτική πλευρά των φίλτρων αυτών. Το Sharp Roll-Off έχει την γνωστή (όχι και ενθουσιαστική, είναι η αλήθεια) απόκριση, με σημαντικό pre- και post-ringing.

To Super Slow Roll-Off κάνει αυτό που πρέπει να κάνει. Φέρνει την απόκριση του συστήματος πολύ κοντά στην ιδεώδη κρουστική απόκριση με ελάχιστο κωδωνισμό...
... ενώ το Low Dispersion, φαίνεται να είναι ένας τίμιος συμβιβασμός με μικρό pre-ringing (το οποίο είναι και το πλέον ανεπιθύμητο τεχνούργημα). Το μεγαλύτερο μέρος των ακροάσεων έγιναν με αυτό το φίλτρο.

Φυσικά, υπάρχει και ο λογαριασμός για όλα αυτά. Το σχετικό διάγραμμα, καταστολής των υποπροϊόντων της συχνότητας δειγματοληψίας, δείχνει πολύ καλή καταστολή με το κλασικό “γρήγορο” φίλτρο, με την σχετική καμπύλη να παραμένει κάτω από τα -100dBFS, ενώ το πολύ αργό φίλτρο, είναι, εμφανώς, πολύ λιγότερο αποτελεσματικό, με την καταστολή να φθάνει τα -40dBFS στο όριο της μέτρησης (10kHz).
Όπως ήδη έχει υπονοηθεί και από άλλες μετρήσεις, ο iDAC-8 είναι μια πολύ ήσυχη συσκευή. Πράγματι, το φάσμα του θορύβου σε αδρανές κανάλι κινείται κάτω από τα -120dBFS, επίδοση εξαιρετική, με το αριστερό κανάλι να είναι κατά τι χειρότερο.

Το φάσμα θορύβου και παρεμβολών δείχνει πολύ μικρή επίδραση του τροφοδοτικού και απουσία πηγών θορύβου στην ανώτερη περιοχή. Η συμμετοχή του τροφοδοτικού στον θόρυβο δεν ξεπερνά τα 2.8μVrms και υπάρχει μια μικρή διαφοροποίηση στις επιδόσεις μεταξύ ημιαγωγικού και λαμπάτου σταδίου, με το πρώτο να είναι αισθητά καλύτερο χαμηλά και το δεύτερο λίγο καλύτερο ψηλά.
Η διαμόρφωση του σήματος από θόρυβο πολύ χαμηλών συχνοτήτων δεν είναι σημαντική, καθώς το σύνολο των ευρημάτων βρίσκεται κάτω από τα -100dBu και το φάσμα πέφτει γρήγορα κάτω από τα -120dBu. Μπορεί, κάποιος, να διακρίνει συνιστώσες διαμόρφωσης μεταξύ 17Ηz και 33Hz, οι οποίες θα μπορούσαν να αποδοθούν σε jitter.

Τέλος, η διαφωνία των καναλιών είναι παραδειγματική με το ημιαγωγικό στάδιο εξόδου, παραμένοντας συστηματικά κάτω από τα -100dB για όλο το φάσμα της μέτρησης (20kHz) και καλή με το λαμπάτο στάδιο του οποίου η επίδοση χειροτερεύει κάτω από το 1kHz, φθάνοντας τα -80dB, πολύ χαμηλά. Σε κάθε περίπτωση, μιλάμε για επίδοση που δείχνει μια πολύ καλή ποιότητα κατασκευής.