MoFi MasterPhono

Εννοείται, ότι το πρώτο πράγμα που τραβά την προσοχή όλων, όταν δουν για πρώτη φορά το MasterPhono είναι τα μεγάλα όργανα για την μέτρηση της στάθμης του σήματος. Σε κανονικές συνθήκες φωτίζονται έντονα και καταλαμβάνουν σχεδόν την μισή πρόσοψη. Το δεύτερο πράγμα που βλέπεις, είναι η περίεργη αρχιτεκτονική του σασί. Είναι “κομμένο” στην μέση και τα δύο τμήματα συγκοινωνούν μέσω τριών μεταλλικών κυλίνδρων. Αυτό που φαίνεται να ενώνει τα δύο κομμάτια της συσκευής είναι οι ξύλινες πλευρικές επιφάνειες. Ωραία και απλή ιδέα: Στην πραγματικότητα, το MasterPhono αποτελείται από δύο σασί, αυτό που βρίσκεται κοντά στην πρόσοψη και περιλαμβάνει τα τροφοδοτικά, τα όργανα, τα κυκλώματα ελέγχου και το user interface και αυτό που βρίσκεται πίσω και περιλαμβάνει τα κυκλώματα που διαχειρίζονται σήματα ήχου και τους ακροδέκτες σύνδεσης. Δεν είναι και καμία ασυνήθιστη αρχιτεκτονική, απλώς αντί ο χρήστης να έχει δύο σασί και να τα συνδέει με ένα ή περισσότερα ομφάλια καλώδια, έχει ένα. Οι ηλεκτρικές συνδέσεις περνούν μέσα από τρεις αυλούς οι οποίοι φαίνονται επιχαλκωμένοι, προφανώς για λόγους αισθητικής. Ο αριθμός των διόδων από το ένα σασί στο άλλο δεν είναι, βέβαια τυχαίος. Ο ένας περιέχει τα καλώδια υψηλής τάσης για την τροφοδοσία, ο δεύτερος τα καλώδια ελέγχου και ο τρίτος τα καλώδια της τάσης τροφοδοσίας DC.

Εσωτερικά, υπάρχει διαμερισματοποίηση με μεταλλικά φύλλα καθώς και πλήρης θωράκιση του σταδίου εισόδου, το οποίο υλοποιείται με FET. Το σύνολο του κυκλώματος είναι υλοποιημένο με διακριτούς ημιαγωγούς, ενώ η αποέμφαση RIAA είναι παθητική, δηλαδή και οι τρεις χρονικές σταθερές υλοποιούνται με δικτυώματα RC μεταξύ δύο σταδίων του κυκλώματος.
Ο χρήστης έχει στη διάθεση του τρεις εισόδους, κάθε μια από τις οποίες μπορεί να ρυθμιστεί εντελώς ανεξάρτητα ως προς το φορτίο της κεφαλής και το κέρδος, με τις ρυθμίσεις να αποθηκεύονται στον μικροελεγκτή της συσκευής. Οι δύο από τις τρεις εισόδους είναι γνώριμες: Έχουμε να κάνουμε με μια είσοδο single ended (η οποία θα χρησιμοποιηθεί στην συντριπτική πλειοψηφία των συνδέσεων) και μια είσοδο balanced η οποία απαιτεί τερματισμό του καλωδίου του βραχίονα με βύσματα XLR και συγκεκριμένη καλωδίωση από την κεφαλή (με χωριστές, ανεξάρτητες γραμμές και από τα τέσσερα pins)

Η τρίτη είσοδος του MasterPhono είναι για συνδέσεις οι οποίες απαιτούν λειτουργία του σταδίου εισόδου σε ρυθμό διεμπέδησης (transimpedance). Ταραχτήκατε; Δικαίως, γιατί οι σχεδιάσεις αυτού του είδους δεν είναι πολύ συχνές. Ο ενισχυτής διεμπέδησης είναι, στην ουσία, ένας μετατροπέας ρεύματος σε τάση, λειτουργεί, δηλαδή, με το ρεύμα που παράγει η κεφαλή και όχι με την τάση εξόδου της. Αυτό σημαίνει ότι μια τέτοια σύνδεση είναι η βέλτιστη για κεφαλές με πολύ χαμηλή ωμική αντίσταση (ίσως και κάτω από 10Ω, μην προσπαθήσετε να την μετρήσετε με πολύμετρο!) και πρέπει να έχει αναλόγως χαμηλή αντίσταση εισόδου. Υπάρχουν κάποιες τέτοιες κεφαλές, όπως για παράδειγμα η Denon DL-103R (με αντίσταση περιέλιξης 14Ω) και η Audiotechnica AT33 PTG/II (10Ω, το ξαναγράφω: μην προσπαθήσετε να μετρήσετε την αντίσταση της κεφαλής σας με πολύμετρο, υπάρχει κίνδυνος να καταστρέψετε την περιέλιξη!). Ακριβώς επειδή η αντίσταση εισόδου σε αυτό το ρυθμό είναι αυστηρά ελεγχόμενη, όταν κάποιος επιλέξει την είσοδο αυτή στον MasterPhono ο ρυθμιστής του φορτίου απενεργοποιείται.

Η χρήση μιας εισόδου ρεύματος για την σύνδεση της κεφαλής, συζητείται εδώ και χρόνια. Η ιδέα είναι να απαλλαχτούμε από την ανάγκη “σωστού τερματισμού” μιας κεφαλής κινητού πηνίου, απλώς αναγκάζοντας την να οδηγήσει ένα σχεδόν-βραχυκύκλωμα, λειτουργώντας ως πηγή ρεύματος. Ένας λόγος για να προτιμήσεις αυτή την είσοδο του MasterPhono είναι η (θεωρητικώς) μεγαλύτερη αντοχή της στον επαγώμενο θόρυβο. Επειδή η σύνδεση περιλαμβάνει χαμηλές αντιστάσεις, ο θόρυβος που μαζεύει μπορεί να είναι χαμηλότερος. Επίσης, μια τέτοια σύνδεση, όπου το σήμα μεταφέρεται ως μεταβολές ρεύματος, διευκολύνει το μαγνητικό σύστημα της κεφαλής, οδηγώντας, πιθανώς, σε μικρότερες παραμορφώσεις που οφείλονται σε αυτό. Η ύπαρξη της σχετικής εισόδου, σε διευκολύνει, ασφαλώς, να τα δοκιμάσεις όλα αυτά.
Για τις άλλες εισόδους, ο χρήστης έχει μια καλή γκάμα τιμών μεταξύ των οποίων μπορεί να επιλέξει, εννέα τιμές συνολικά, από τα 15Ω μέχρι τα 47kΩ, ενώ υπάρχει και μια θέση που επιτρέπει την επιλογή ενός custom φορτίου, με αντιστάσεις τοποθετημένες σε βύσματα RCA. Η ρύθμιση του κέρδους γίνεται σε τέσσερα βήματα, 40, 50, 60 και 70dB. Ο εξοπλισμός του προενισχυτή συμπληρώνεται από έναν διακόπτη Mono (για αντίστοιχους δίσκους) και διακόπτη υποηχητικού φίλτρου. Ο προενισχυτής δεν έχει επιλογέα χωρητικότητας για την είσοδο, με την στάνταρντ τιμή να είναι 150pF, ωστόσο μπορεί να χρησιμοποιηθεί η δυνατότητα του custom φορτίου και για τον σκοπό αυτό, αν χρειάζεται).

Ο προενισχυτής μπορεί να συνδεθεί με το υπόλοιπο σύστημα είτε μέσω single ended, είτε μέσω balanced εξόδων. Περιλαμβάνει τηλεχειριστήριο μέσω του οποίου μπορούν να αλλάξουν οι παράμετροι της φόρτισης από την θέση ακρόασης, μια δυνατότητα εξαιρετικά χρήσιμη. Αρκετά χρήσιμη μπορεί, επίσης, να αποδειχθεί και η διπλή γείωση που προσφέρεται. Υπάρχουν δύο σημεία σύνδεσης, ένα για ξεχωριστή γείωση του μοτέρ και του σασί του πλατό και ένα για την γείωση του σήματος. Ο χρήστης θα χρησιμοποιήσει και τις δύο, αν το πλατό του έχει δύο γειώσεις, ή μια από τις δύο, όποια έχει τα καλύτερα αποτελέσματα, αν, όπως συμβαίνει συνήθως, το πλατό έχει ένα σημείο γείωσης.
Τα όργανα μέτρησης της στάθμης έχουν δύο προφανείς χρησιμότητες και μια... κρυφή. Ας ξεκινήσουμε με τις δύο πρώτες: Τα χρησιμοποιείτε για λόγους αισθητικής. Μεταφράζουν την μουσική σε κίνηση και αυτό είναι ένα από τα φετίχ του χώρου. Αν δεν θέλετε να τα βλέπετε μπορείτε να τα “σβήσετε” από τον σχετικό διακόπτη. Επίσης, μπορείτε να να τα χρησιμοποιήσετε για να δείτε την πραγματική έξοδο του προενισχυτή και να επαληθεύσετε την ορθότητα των ρυθμίσεων σε γενικές γραμμές. Μια σωστή χάραξη, θα πρέπει, με σωστά επιλεγμένο κέρδος, να κινεί τις βελόνες κάτω και γύρω από το 0dB, με στιγμιαίες κορυφώσεις που φθάνουν τα +2. +3dB. Στιγμιαίες, σημαίνει στιγμιαίες. Αν το όργανο “ταβανώνει” στα +3 μόνιμα, κάτι δε πάει καλά. Επίσης, αν το όργανο δείχνει μόνιμα πολύ χαμηλές τιμές, πάλι κάτι δεν πάει καλά.
Όμως, ο Madnick είπε να κάνει και το κάτι παραπάνω. Έτσι μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα όργανα του MasterPhono για να ρυθμίσετε το αζιμούθιο της κεφαλής. Υπάρχει μια σχετική διαδικασία, ανάλογα με τον δίσκο τεστ που θα χρησιμοποιήσετε, η οποία περιλαμβάνει και ένα αρχικό calibration των 0dB, αλλά η αρχή λειτουργίας είναι ότι στον ρυθμό “μέτρησης αζιμουθίου” το ένα όργανο δείχνει τη διαφορά μεταξύ των δύο καναλιών (η οποία με το κατάλληλο τρακ πρέπει να είναι όσο το δυνατόν κοντά στο 0 ή -εν προκειμένω- πολλά αρνητικά dB). Ωραία ιδέα και, επίσης, το γεγονός ότι η συσκευή είναι αναβαθμίσιμη μέσω θύρας USB, σημαίνει ότι μπορούμε να περιμένουμε και άλλες, από την στιγμή που ο μικροελεγκτής έχει, προφανώς, πρόσβαση στα όργανα μέτρησης.