RME ADI-2 DAC FS

Η διαδικασία της ακουστικής αξιολόγησης έγινε (όπως και οι μετρήσεις, άλλωστε) σε δύο στάδια. Αρχικώς, ο ADI-2 DAC εκτιμήθηκε ως μετατροπέας d/a, μέσω της θύρας USB και της single ended εξόδου και στην συνέχεια ως ενισχυτής ακουστικών μέσω, και πάλι, της USB και της εξόδου 6.4mm. Οι συσκευές που αποτέλεσαν το υπόλοιπο σύστημα ήταν οι συνήθεις, (Melos Plus Series Line, Parasound HCA3500, ATC SCM-50PSL στην πρώτη περίπτωση και Grado RS2 στην δεύτερη) ενώ ως πηγή χρησιμοποιήθηκε ένας υπολογιστής (Win10) με το media player foobar2000, στον οποίο είχε εγκατασταθεί driver ASIO, όπως προβλέπει η RME.
Με δεδομένες τις μεγάλες δυνατότητες ρυθμίσεων που προσφέρει η συσκευή, η στρατηγική που ακολουθήθηκε ήταν να περιοριστούμε στις default ρυθμίσεις κατά την διάρκεια της αξιολόγησης του DAC (επιλέγοντας μόνο το φίλτρο, προτιμήσαμε το SD Sharp, κάτι που προτείνει και η εταιρία ως την ρύθμιση που προσφέρει την ευρύτερη απόκριση με καλή μεταβατική συμπεριφορά) και να πειραματιστούμε με τον παραμετρικό ισοσταθμιστή και το cross-feed κατά την αξιολόγηση της συσκευής μέσω ακουστικών.
Το μικρό μέγεθος του σασί διευκολύνει, φυσικά, την τοποθέτηση του ADI-2 DAC καθώς ο χώρος που απαιτεί είναι πραγματικά μικρός. Το τηλεχειριστήριο επιτρέπει τους βασικούς χειρισμούς από μακρυά, αλλά, παρά την πολύ καλή της ποιότητα, η οθόνη περιλαμβάνει τόσες πληροφορίες ώστε για να την διαβάσεις (αν χρειαστεί) πρέπει να πλησιάσεις. Ούτως ή άλλως, πλοήγηση στο μενού δεν μπορεί να γίνει μέσω του τηλεχειρισμού. Η εγκατάσταση του driver έγινε χωρίς προβλήματα και η διαδικασία που επιβεβαιώνει ότι η αναπαραγωγή μέσω του media player είναι διαφανής (bit-accurate) είναι, επίσης, απλή. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να κατεβάσεις τα αρχεία από το site της RME και να τα αναπαράγεις μέσω του συστήματος σου. Αν όλα είναι όπως πρέπει, εμφανίζεται το σχετικό μήνυμα. Ακόμη και η ρύθμιση της στάθμης από την πλευρά του media player, αλλοιώνει την ακρίβεια και η αλυσίδα δεν περνάει το τεστ. Αρκετά ενδιαφέρον, τέλος, είναι και το λογισμικό DigiCheck που μπορεί να κατεβάσει κανείς από το site της RME και τρέχει σε συνδυασμό με τον μετατροπέα. Είναι ένα επαγγελματικών προδιαγραφών digital audio analyzer, το οποίο προσφέρει μεταξύ άλλων εργαλεία για την μέτρηση της στάθμης, την ανάλυση του φάσματος, διανυσματικό αναλυτή (για την απεικόνιση των διαφορών φάσης μεταξύ των καναλιών), μετρητή loudness και δυνατότητα εγγραφής. Πρόκειται για ένα “εξάρτημα” του ADI-2 DAC που απευθύνεται κυρίως στους επαγγελματίες αλλά έχει το ενδιαφέρον του και για τους audiophiles που θέλουν να ψάχνουν τα πράγματα από τεχνική σκοπιά.

Σε ρυθμό μετατροπέα d/a, η πρώτη εντύπωση που αποκομίζει κανείς ακούγοντας το σύστημα αναφοράς με τον ADI-2 DAC, είναι ότι έχει να κάνει με μια εξαιρετικά διαφανή συσκευή, με ξεχωριστές -για την κατηγορία τιμής της- δυνατότητες ανάλυσης, αίσθηση ομοιογένειας και ξεκούραστο ήχο. Σε σχέση με τον μετατροπέα αναφοράς (Teac Esoteric D70 με το φίλτρο RDOT) το αποτέλεσμα ακούστηκε ελάχιστα πιο μαλακό και ίσως λίγο πιο αδύναμο σε σώμα στην περιοχή των υψηλών, κινήθηκε ωστόσο σε συγκρίσιμο επίπεδο σε ό,τι αφορά την απόδοση των πολύ χαμηλών συχνοτήτων, των μικροδυναμικών και της εικόνας.
Αναλυτικά, στο κατώτερο όριο του φάσματος, ο μετατροπέας δημιουργεί μια πολύ καλή αίσθηση έκτασης, περιγράφει τον όγκο σωστά και με πληρότητα και το άκουσμα γίνεται επιβλητικό και γεμίζει τον χώρο εύκολα, όταν το απαιτεί το κομμάτι. Υπάρχει άψογος έλεγχος, αίσθηση ισορροπίας και πολύ καλή περιγραφή του αέρα. Τα ρυθμικά μέρη είναι γρήγορα, γεμάτα και ποτέ υπερβολικά και τα μεγάλα σε όγκο ακουστικά όργανα περιγράφονται με ακρίβεια και σε σωστή κλίμακα, χωρίς να μεγεθύνονται και τα καταπιέζουν τον ακροατή.
Αν και ο ADI-2 DAC αποδείχθηκε πολύ καλός σε θέματα απόδοσης των λεπτομερειών στην μεσαία περιοχή, δημιουργώντας μια πολύ ισορροπημένη και ευχάριστη αίσθηση εγγύτητας, φαίνεται να “κρατά τις αποστάσεις” και ο ακροατής δεν θα κουραστεί εύκολα ακόμη και σε υψηλές στάθμες, ακόμη και με μουσική που διαθέτει πολλή ενέργεια στην περιοχή. Η φωνή αποδίδεται με αίσθηση ακρίβειας και φυσικότητα, οι σολίστ εστιάζονται με σαφήνεια και η ακρίβεια στην απόδοση των λεπτομερειών της άρθρωσης και των ηχοχρωμάτων είναι πολύ υψηλού επιπέδου. Σε θέματα στερεοφωνικής εικόνας ο μετατροπέας αποδείχθηκε εξαιρετικός, πιθανότατα ένα αποτέλεσμα του πολύ χαμηλού θορύβου και της απόλυτης ομοιότητας μεταξύ των καναλιών. Το soundstage είναι πειθαρχημένο, με σαφή όρια στο πλάτος, πολύ καλή αίσθηση του βάθους και ασυνήθιστα καλές δυνατότητες εστιασμού μεμονωμένων πηγών στο χώρο, οι οποίες είναι συγκρίσιμες με την αναφορά και με άλλες, πολύ ακριβότερες συσκευές που έχει τύχει να δοκιμάσουμε.
Η περιοχή των υψηλών συχνοτήτων ακούστηκε διαυγής, με πολύ καλή αίσθηση ταχύτητας και άψογες αποσβέσεις. Ο ακροατής έχει την αίσθηση της έκτασης και η διαφάνεια του μετατροπέα είναι παραπάνω από επαρκής ώστε να αναδειχθούν, τόσο οι διαφορές μεταξύ των φίλτρων όσο και η καλύτερη συμπεριφορά σε oversampled παραγωγές (υψηλής ανάλυσης), μεταφέροντας χωρίς πρόβλημα την πιο ξεκούραστη αίσθηση και την καλύτερη εικόνα που συχνά τις συνοδεύουν.

Κατά την αξιολόγηση του ADI-2 DAC ως ενισχυτή ακουστικών, περάσαμε -καταρχήν- μια περίοδο δοκιμών πειραματιζόμενοι με τις διάφορες ρυθμίσεις. Όπως συμβαίνει συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις η συσκευή αφήνει στα χέρια του χρήστη πολλές επιλογές και ανάλογες ευθύνες. Είναι εύκολο να χαλάσεις τον ήχο των ακουστικών σου και να τα κάνεις εντυπωσιακά αλλά κουραστικά, επομένως απαιτείται περίσκεψη. Τούτου λεχθέντος, στο επίπεδο της παραμετρικής ισοστάθμισης οι αλλαγές που έκανα ήταν ελάχιστες (μια ελάχιστη ενίσχυση πολύ χαμηλά και μια μικρή μείωση της στάθμης στην περιοχή των υψηλών συχνοτήτων αρκούσαν για να φέρω τα RS2 στις προσωπικές μου προτιμήσεις), αλλά το πραγματικό παιχνίδι γίνεται (και νομίζω ότι πρέπει να γίνεται) στο επίπεδο του cross-feed. Η επιλογή στην οποία κατέληξα ήταν το emulation της μεθόδου cross-feed του Jan Meier με συχνότητα αποκοπής τα 650Hz και συντελεστή cross-feed -9.5dB. Επίσης ο πειραματισμός με το ρυθμιστικό πλάτους της εικόνας που προσφέρει η συσκευή, κατέληξε σε έναν συντελεστή 0.7. Το τελικό αποτέλεσμα κυριολεκτικώς μεταμόρφωσε την ακρόαση μέσω ακουστικών, μεταφέροντας την εικόνα “μπροστά” και διατηρώντας πολλές από τις πληροφορίες θέσης των ηχητικών πηγών που υπάρχουν όταν ακούς με ηχεία. Παρά το γεγονός ότι ο ενισχυτής ακουστικών που χρησιμοποιώ ως αναφορά (McIntosh MHA100) έχει ένα αποδεδειγμένα αποτελεσματικό κύκλωμα cross-feed, η “pro” ευελιξία του ADI-2 DAC τον τοποθετεί σε έναν εντελώς διαφορετικό επίπεδο σε ό,τι αφορά τον τομέα αυτό.
Ως ενισχυτής ακουστικών, ο ADI-2 DAC φάνηκε να έχει εξαιρετικά δυναμικά περιθώρια και πολύ χαμηλό θόρυβο, επιβεβαιώνοντας τους ισχυρισμούς της εταιρίας μέχρι κεραίας. Το αποτέλεσμα που πήρα ήταν ιδιαίτερα ευχάριστο και ξεκούραστο, με πολύ καλή έκταση και σώμα χαμηλά, αίσθηση αέρα και έκτασης στην περιοχή των υψηλών συχνοτήτων και πολύ καλή ανάλυση στην μεσαία περιοχή. Η απομόνωση που προσφέρουν τα ακουστικά επιτρέπει στον ακροατή να εκτιμήσει ακόμη περισσότερο τις δυνατότητες απόδοσης λεπτομερειών της συσκευής και το αποτέλεσμα, ενίοτε, ενθουσιάζει αν το επιτρέπει το πρόγραμμα!

Τελικώς...

... δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουμε να κάνουμε με μια κορυφαία συσκευή η οποία περιλαμβάνει ένα πακέτο δυνατοτήτων που είναι εντελώς ασυνήθιστο στον χώρο των audiophile κατασκευών αλλά, με κάποιο περίεργο τρόπο και εκ των υστέρων, φαντάζει -πλέον- απαραίτητο. Ο ADI-2 DAC διδάσκει το πώς πρέπει να είναι σχεδιασμένη μια σύγχρονη συσκευή του είδους, σηματοδοτώντας, πιθανώς, μια νέα εποχή στους DAC/Ενισχυτές ακουστικών, όπου η ανάγκη προσαρμογής στις επιθυμίες και τις ακουστικές ιδιαιτερότητες του χρήστη (όταν αυτός χρησιμοποιεί τα ακουστικά του) δεν είναι ταμπού αλλά απαίτηση. Αυτό που κάνει, ωστόσο, τον ADI-2 DAC πραγματικά ακαταμάχητο είναι ο συνδυασμός του σοβαρού DSP με ένα στάδιο προενίσχυσης και ισχύος που στέκεται σε ανάλογα υψηλό επίπεδο (με κάποιες επιδόσεις να είναι... σκανδαλώδεις). Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε να κάνουμε με την συσκευή που καθορίζει το επίπεδο αναφοράς στην κατηγορία τιμής των €1000. Μπράβο στην RME!