REVIEW |
ENIΣΧΥΤΗΣ
ΑΚΟΥΣΤΙΚΏΝ/ΠΡΟΕΝΙΣΧΥΤΗΣ/ΤΕΛΙΚΟΣ
ΕΝΙΣΧΥΤΗΣ |
Lehmann Audio Black Cube
Linear/Stamp |
|
|
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ-ΤΕΧΝΙΚΑ... |
|
To Black Cube Linear βασίζεται σε ένα
κύκλωμα δύο σταδίων με μεταβλητό κέρδος που υποστηρίζονται από μία
στοιβαρή τροφοδοτική διάταξη. Xρησιμοποιεί έναν εξασθενητή
στην είσοδο, υλοποιημένο με ένα "μπλέ" ποτενσιόμετρο της
Alps το οποίο ακολουθείται από ένα ενισχυτικό
στάδιο του οποίου η απολαβή ρυθμίζεται. Ο χρήστης μπορεί να
διαλέξει μέσω διακοπτών dip στο κάτω μέρος της συσκευής
τρεις τιμές (0dB, 10dB και 20dB) ανάλογα με τα ακουστικά που
χρησιμοποιεί καθώς και το υπόλοιπο σύστημά του. Το στάδιο που
ακολουθεί το ποτενσιόμετρο (και προσφέρει την δυνατότητα ρύθμισης
του κέρδους) είναι σχεδιασμένο γύρω από έναν διπλό τελεστικό
ενισχυτή ΟPA2134 της Burr-Brown, ένα ολοκληρωμένο
κύκλωμα με στάδιο εισόδου υλοποιημένο με FET, της σειράς Sound Plus
της εταιρίας η οποία δίνει έμφαση στις πολύ καλές επιδόσεις σε
θέματα παραμόρφωσης και θορύβου. Με βάση την εμπειρία μας,
οι επιλογές της εταιρίας έχουν αλλάξει -κατά πάσα
πιθανότητα προς το καλύτερο. Ο πρώτος Linear που είχαμε δει
χρησιμοποιούσε στην ίδια θέση τον OPA2604 έναν τελεστικό με
χαμηλότερες επιδόσεις (σε θέματα παραμόρφωσης και θορύβου) και με
μικρότερα περιθώρια υπερφόρτωσης αφού η μέγιστη τροφοδοσία του ήταν
+/-18V αντί των +/-24V του νέου τσιπ. Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι
τέτοιες "αόρατες" αλλαγές είναι πάντα ένα θετικό
γνώρισμα για κάθε κατασκευαστή. Ο τελεστικός οδηγεί το
στάδιο ισχύος, που είναι μία απλή τοπολογία διπολικών ημιαγωγών με
τα συμπληρωματικά BD139/BD140 στην έξοδο και λειτουργεί σε
τάξη Α, χωρίς ολική αρνητική ανάδραση. Τα εν λόγω
τρανζίστορς είναι κλασικές επιλογές σε σχεδιάσεις ενισχυτών
ακουστικών και το ρεύμα που μπορούν ελέγξουν (1.5Α) είναι
υπεραρκετό. |
|
|
Οι μικρές διαστάσεις των Linear/Stamp τους κάνουν
κατάλληλους για τοποθέτηση σε περιορισμένους χώρους. Τα
βύσματα για τις συνδέσεις είναι καλής ποιότητας, αλλά θα
χρειαστείτε οπωσδήποτε βύσματα τύπου "μπανάνα" στα καλώδια των
ηχείων. | |
Το τροφοδοτικό του ενισχυτή αποτελείται
από έναν δακτυλιοειδή μετασχηματιστή, δύο πυκνωτές των 4700μF
(χωρητικότητα αυξημένη σε σχέση με την πρώτη έκδοση) και ένα στάδιο
σταθεροποίησης με ρυθμιζόμενα regulators 317/337. Η
εντύπωση που μας δημιουργήθηκε είναι πως η σταθεροποίηση αφορά και
το τελικό στάδιο. Η έξοδος της συσκευής υλοποιήται με "καρφιά"
των 6.3 χιλιοστών της Neutrik με επίχρυσες επαφές. Το Black Cube
μπορεί να υποστηρίξει δύο σετ ακουστικών και το ένα από τα δύο
βύσματα διακόπτει την έξοδο line (όπως παραδοσιακά συμβαίνει με τις
εξόδους ακουστικών). Η αντίσταση εισόδου είναι η τυπική των 47kΩ και
η αντίσταση εξόδου είναι 60Ω για την έξοδο line και 10Ω για τις
εξόδους των ακουστικών. Τα βύσματα που χρησιμοποιούνται για την
είσοδο και την έξοδο line είναι επίχρυσα καλής
ποιότητας. |
|
|
Αυτό που κάνει τις σχεδιάσεις του Norbert Lehmann να
ξεχωρίζουν είναι ότι είναι "ψαγμένες΄" και όχι τυπικές.
Τάξη Α, χωρίς ολική ανάδραση και OPA2134 της Burr Brown για
τον Linear... |
...
διακοπτικό στάδιο με ολοκληρωμένο της Tripath για τον
Stamp. Η συγκεκριμένη εταιρία είναι γνωστή για την
τεχνολογία T-Class, μία ιδιόμορφη προσέγγιση της τάξης D, με
μεταβλητό σήμα switching. | |
|
O Βlack Cube Stamp είναι μία σχετικά απλή
σχεδίαση η οποία βασίζεται σε ένα ολοκληρωμένο ΤΑ 2020 της
Tripath υποστηριζόμενο από ελάχιστα παθητικά εξαρτήματα
καλής ποιότητας, έναν μετασχηματιστή των 60VA και ένα πυκνωτικό
φίλτρο με 8 πυκνωτές των 4700μF. Η Tripath είναι
μία από τις σημαντικές εταιρίες κατασκευής μονολιθικών ενισχυτών
ισχύος, οι οποίοι κατατάσσονται στην κατηγορία των διακοπτικών, υπό
την έννοια ότι χρησιμοποιούν τους ημιαγωγούς τους ως διακόπτες και
όχι στην περιοχή της γραμμικής λειτουργίας τους. Η ίδια η εταιρία,
απαρνείται (μετά βδελυγμίας θα έλεγα...) τον
χαρακτηρισμό class D, σημειώνοντας ότι οι σχεδιάσεις της έχουν
κάποια βασικά χαρακτηριστικά που δεν συμβαδίζουν με τον ορισμό της
τελευταίας, σημαντικότερο των οποίων είναι το γεγονός ότι το
ίδιο το διακοπτικό σήμα δεν έχει σταθερή αλλά μεταβλητή
συχνότητα η οποία αυξάνεται όσο μειώνεται η στάθμη του
σήματος εισόδου, ώστε να υπάρχει ένας δυναμικός έλεγχος της σχέσης
"παραμόρφωση/απόδοση" ανάλογα με τις ανάγκες. Σε αντίθεση με
τους συμβατικούς διακοπτικούς ενισχυτές τάξης D οι οποίοι
χρησιμοποιούν διακοπτικό σήμα μερικών 100άδων kHz, η Class-T της
Tripath μπορεί να μεταβάλει την συχνότητα αυτή από το 1.5MHz μέχρι
τα 200kHz. Αυτός ο έλεγχος γίνεται με την χρήση ειδικών αλγορίθμων
(λεπτομέρειες -βεβαίως- η εταιρία δεν αποκαλύπτει, απλώς αναφέρει
ότι προέρχονται από τον χώρο των τηλεπικοινωνιών) οι οποίοι
λειτουργούν στο ψηφιακό πεδίο, δικαιολογώντας έτσι -έστω εν μέρει-
την ονομασία "ψηφιακός" ενισχυτής, Πάντως, η τοπολογία εξόδου
είναι συμβατική: Ενα ζεύγος FETs ανά κανάλι (τα οποία βρίσκονται
μέσα στο ολοκληρωμένο), σε σύνδεση γέφυρας, οδηγούν μέσω ενός
βαθυπερατού φίλτρου (με πυκνωτή και πηνίο) τα ηχεία. |
|
|
Eνα
συμπληρωματικό στάδιο BD139/BD140 αναλαμβάνει να οδηγήσει τα
ακουστικά. Το πρώτο στάδιο βασίζεται σε έναν πολύ καλό
τελεστικό ενισχυτή. Η τροφοδοσία είναι πλήρως σταθεροποιημένη
με 317/337. |
Το
ολοκληρωμένο της Tripath, το οποίο μόλις φαίνεται αριστερά,
μπορεί να ελέγξει μέχρι 2x24W και απαιτεί ελάχιστα εξαρτήματα.
Τα τέσσερα πηνία ανήκουν στο low pass φίλτρο της
εξόδου. | |
Επί του προκειμένου, ο χρήστης μπορεί να
χρησιμοποιήσει τον Stamp και σε εγκαταστάσεις
διενίσχυσης. Ενας διακόπτης dip, στο κάτω μέρος της
συσκευής επιτρέπει το ένα κανάλι εισόδου να δρομολογηθεί και στις
δύο εξόδους, επιτρέποντας έτσι την οδήγηση κάθε κλάδου του ηχείου
από ένα ενισχυτικό στάδιο. Αυτό, απαιτεί -βεβαίως- δύο Stamp σε ένα
δικαναλικό σύστημα ή και περισσότερους, αν το σύστημα είναι
πολυκαναλικό, αλλά δεν σημαίνει ότι ο ενισχυτής μπορεί να
γεφυρωθεί στην έξοδο και να χρησιμοποιηθεί ως μονομπλόκ! Ο
ενισχυτής χρησιμοποιεί επίχρυσα βύσματα RCA καλής ποιότητας για την
είσοδο και η σύνδεση των ηχείων πρέπει να γίνει με βύσματα τύπου
"μπανάνα" καθώς δεν υποστηρίζονται άλλου είδους
ακροδέκτες. |
|