|
REVIEW |
ZERO OVERSAMPLING
DAC |
47 Laboratory 4715
DAC "Shigaraki" |
|
|
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ-ΤΕΧΝΙΚΑ... |
|
"Shigaraki" ονομάζει η 47 Labs μία
σειρά συσκευών της, στην οποία περιλαμβάνεται ένα CD Transport, ένας
ολοκληρωμένος ενισχυτής, ένας προενισχυτής phono και ο περί ου ο
λόγος DAC. Το όνομα της σειράς αυτής είναι εμπνευσμένο από ένα
ειδικό κεραμικό υλικό που χρησιμοποιήται στην
Ιαπωνία για την κατασκευή οικιακών ειδών (ανάμεσά τους και φλυτζάνια
τσαγιού) και έργα τέχνης αλλά, η εταιρία δεν έχει περιοριστεί απλώς
στην χρήση του ονόματος: Το υλικό αυτό χρησιμοποιήται, στην
πραγματικότητα, για την κατασκευή των περιβλημάτων των συσκευών,
επειδή -προφανώς- έχει τις κατάλληλες διηλεκτρικές ιδιότητες και
επειδή (λέω εγώ) είναι επαρκώς ασυνήθιστο ώστε να ταιριάζει στην
φιλοσοφία της. Η επιλογή, δικαιώνει την 47 Labs, υπό την
έννοια ότι ο μετατροπέας έχει μία δική του αισθητική,
αποφεύγοντας την απόλυτη συμμετρία του συνηθισμένου
περιβλήματος και προσομοιάζοντας με έναν ενδιαφέροντα τρόπο
το ιδέα του "φυσικού" υλικού. Επιπρόσθετα, κατά την διάρκεια
της δοκιμής, δεν παρατηρήσαμε κανένα θόρυβο ή παρεμβολή που να μας
δίνει το δικαίωμα να ζητάμε καλύτερη θωράκιση... Ωστόσο, δεν
είναι το περίβλημα του μετατροπέα και του εξωτερικού τροφοδοτικού
που θα πρέπει να μας απασχολήσουν τόσο, όσο ο εσωτερικός τους
κόσμος. |
|
|
Ο 4715 DAC δεν έχει τίποτε περιττό επάνω του: Δεν
υπάρχουν ενδεικτικές λυχνίες ή διακόπτης on-off. Για τον
ανυποψίαστο, περνάει μία χαρά ως ένα μίνιμαλ διακοσμητικό
χώρου... |
Κατά την εντελώς προσωπική άποψη του υπογράφοντως, το
εσωτερικό της συσκευής θα μπορούσε να ήταν λίγο πιο
προεσεγμένο. Πείτε το επαγγελματική
διαστροφή... | |
Τα περί zero-oversampling τα έχω αναφέρει
στην αντίστοιχη δοκιμή
του DC-1, αλλά μία ακόμη σύντομη αναφορά δεν κάνει κακό... H
τυπική αλυσίδα μετατροπής ενός ψηφιακού σήματος σε αναλογικό,
περιλαμβάνει το ψηφιακό interface, το οποίο "κλειδώνει" στο σήμα που
παράγει το transport, εξάγει τις πληροφορίες χρονισμού και
διαχωρίζει τις πληροφορίες του audio, ένα ψηφιακό φίλτρο που
πραγματοποιεί υπερδειγματοληψία (εισάγοντας ψεύτικα δείγματα ώστε το
σύστημα να νομίζει ότι χειρίζεται υψηλότερο αριθμό δειγμάτων,
επομένως να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα απλούστερο και με μικρότερη
κλίση -άρα μικρότερα προβλήματα, φίλτρο στην έξοδο), έναν μετατροπέα
που "μεταφράζει" τις ψηφιακές λέξεις σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο
συναρτήσει του χρόνου ρεύμα, ένα κύκλωμα που μετατρέπει το ρεύμα
αυτό σε αντίστοιχες διακυμάνσεις τάσης και τέλος ένα φίλτρο που
κόβει τις υψηλές συχνότητες όπου εμφανίζονται τα παράγωγα της
συχνότητας δειγματοληψίας υπό την μορφή φασμάτων αναδίπλωσης
(aliasing). Στην περίπτωση των μετατροπέων μηδενικής
υπερδειγματοληψίας, το ενδιάμεσο ψηφιακό φίλτρο
καταργείται, δεν εισάγονται δηλαδή μηδενικά δείγματα και
από το σημείο αυτό, ο σχεδιαστής είναι ελεύθερος να πράξει κατά
συνείδησιν... Η βασική ιδέα στην προσέγγιση αυτή
είναι ότι το ψηφιακό φίλτρο δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες: Απαιτεί
μεγαλύτερη ισχύ επεξεργασίας, περισσότερα bits, στρογγυλοποίηση των
αποτελεσμάτων και όλα αυτά είναι (λένε οι θιασώτες της
μινιμαλιστικής μεθόδου) εις βάρος του τελικού αποτελέσματος.
Επί πολλά χρόνια, έχουμε δεί αρκετές ανοησίες στην αγορά του
ψηφιακού audio -βασισμένες σε έναν χωρίς όριο ανταγωνισμό στο
επίπεδο της υπερδειγματοηψίας- ώστε η αλήθεια είναι πως η άποψή
εκείνων που καταδικάζουν την μέθοδο δεν ακούγεται ως παράλογη.
Φυσικά, (υποθέτω ότι και αυτοί συμφωνούν) κάθε απλή προσέγγιση, δεν
είναι καλύτερη από κάθε άλλη σύνθετη προσέγγιση, εξ' ορισμού και
μόνον. |
|
|
|
Ο TDA1543T είναι ένας κλασικός μετατροπέας d/a 16
ψηφίων τον οποίο η Philips πρωτοπαρουσίασε το 1990. Eδώ,
συνδυάζεται με το interface CS8414 της
Crystal/Cyrrus. |
Mας πήρε λίγη ώρα να βρούμε το τροφοδοτικό... Ξεκινά
από έναν μετασχηματιστή και μία δίοδο, εξαρτήματα τα
οποία βρίσκονται τοποθετημένα σε ξεχωριστό περίβλημα, από το
ίδιο κεραμικό υλικό. | |
Πέρα από το zero-oversampling, ο 4715
έχει και άλλα ενδιαφέροντα σημεία: Η μετατροπή του ρεύματος στην
έξοδο του μετατροπέα σε αντίστοιχη τάση γίνεται
παθητικά (χωρίς δηλαδή τελεστικούς ενισχυτές), κατά
πάσα πιθανότητα -αν κρίνουμε από το κύκλωμα- με απλές αντιστάσεις
και το φίλτρο στην έξοδο έχει καταργηθεί εντελώς
μαζί με τον απομονωτή. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι το ότι στην έξοδο
του κυκλώματος εμφανίζονται όλα τα παράγωγα της συχνότητας
δειγματοληψίας. Αυτό, κατά την εταιρία δεν αποτελεί πρόβλημα
επειδή το ίδιο το ακουστικό σύστημα του ανθρώπου δρά ως φίλτρο
διέλευσης χαμηλών, αντικαθιστώντας -σε επίπεδο ακουστικής αντίληψης-
τα κυκλώματα που "λείπουν". Στην θέση του ψηφιακού interface
έχει χρησιμοποιηθεί ένα CS8414 της Crystal/Cyrrus
Logic το οποίο μπορεί να κλειδώσει μέχρι τα 96kHz, ενώ ο
μετατροπέας d/a είναι ο Philips TDA1543T ένα
κλασικό 16μπιτο ολοκληρωμένο του οποίου οι ρίζεις χάνονται κάπου
στις αρχές του 1990. Το κύκλωμα διαθέτει ελάχιστα παθητικά
εξαρτήματα και το χειροποίητο της κατασκευής του είναι προφανές:
Μιλάμε για ένα στοιχειώδες τυπωμένο κύκλωμα, με εξαρτήματα στον αέρα
και γεφυρώσεις. Προφανώς, τα πάντα κρίνονται εκ του
αποτελέσματος, αλλά αν θέλετε την ταπεινή προσωπική μου γνώμη,
λίγη περισσότερη φροντίδα δεν θα έβλαπτε κανέναν:
Αν ο κύριος Kimura (ή όποιος άλλος) παρέδιδε μία τέτοια πλακέτα ως
εργασία στα "Ηλεκτρονικά ΙΙ" οποιασδήποτε σχολής θα έχανε το
εργαστήριο... Η τροφοδοσία της συσκευής εξασφαλίζεται από έναν
μετασχηματιστή και ένα εκνευριστικά απλό κύκλωμα ανόρθωσης
(τοποθετημένα στο δεύτερο περίβλημα), η μεταφορά της τάσης γίνεται
με ενα καλώδιο που βυσματώνει επάνω στον μετατροπέα και η
(απαραίτητη) σταθεροποίηση γίνεται με ένα 7805. Η επικοινωνία
με τον "έξω" κόσμο είναι η ελάχιστη δυνατή: Ο 4715 υποστηρίζει
μία ομοαξονική είσοδο s/pdif και προσφέρει ένα
ζεύγος αναλογικών εξόδων single ended. Την άποψή
μου επάνω στο θέμα αυτό, την ξέρετε: Μία ακόμη ψηφιακή είσοδος
και ένα διακοπτάκι επιλογής, δεν θα είχε τεράστιες επιπτώσεις στην
απόδοση, και θα αύξανε θεαματικά την ευελιξία της
συσκευής... |
|
|
Οι δυνατότητες σύνδεσης περιορίζονται σε μία ψηφιακή,
ομοαξονική είσοδο και σε ένα ζεύγος single ended αναλογικών
εξόδων. |
Το
τροφοδοτικό συνδέεται με τον μετατροπέα μέσω ενός καλωδίου το
οποίο τοποθοτείται στην υποδοχή, στο επάνω μέρος της
φωτογραφίας. | |
| |
|