|
| REVIEW |
| Τeac
Esoteric P70/D70 |
|
|
|
| ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ-ΤΕΧΝΙΚΑ... |
|
|
| O μηχανισμός
VRDS αποτελεί εδώ και αρκετά χρόνια την πρόταση της Teac για την
ανάγνωση των CDs. Τον συναντάμε εδώ στην έκδοση
CMK3 η οποία περιαλαμβάνει ένα μεγάλης διαμέτρου πλατό με
τμήματα από ορείχαλκο και αλουμίνιο που οδηγείται άμεσα από έναν
κινητήρα με μαγνήτες από κράμμα σαμαρίου-κοβαλτίου. Το σύστημα
είναι ανεστραμμένο, δηλαδή ο σφιγγτήρας κινείται από κάτω πρός τα
πάνω, προκειμένου να πιέσει τον δίσκο στο πλατό. Η βασική ιδέα
εδώ είναι ότι το πλατό δεν είναι επίπεδο αλλά
κωνικό με πολύ μικρή γωνία (0.5 της μοίρας ώς προς το οριζόντιο
επίπεδο) και ότι η γραμμικά κινούμενη κεφαλή ανάγνωσης κινείται
παράλληλα προς την γενέτειρα του κώνου (δηλαδή με την ίδια
κλίση). Αυτή η γεωμετρία εξασφαλίζει απόλυτα σταθερή απόσταση
κεφαλής/δίσκου και τις καλύτερες δυνατές συνθήκες
ανάγνωσης. Το transport υλοποιείται από εξαρτήματα
μεγάλης μάζας και η εμφάνισή του συμβαδίζει απόλυτα με τους...
βιομηχανικής αισθητικής θορύβους που συνδυάζουν την εισαγωγή κάθε
δίσκου στο player. |
 |
 |
| Τo VRDS CMK3
"γυμνό". Ο κινητήρας βρίσκεται στο επάνω μέρος. |
Κοντινή λήψη
του VRDS την στιγμή που εισάγεται ο δίσκος. Το πλατό
είναι πράσινο για να αποφεύγεται η διαρροή της ακτινοβολίας
του laser. | |
|
|
| Ωστόσο, δεν
είναι μόνο το VRDS που επιτρέπει στο P70 να φτάσει σε κορυφαία
επίπεδα απόδοσης: Η Teac έχει επιλέξει την στρατηγική του
Digital-to-Digital conversion στο εσωτερικό του
transport, χρησιμοποιώντας ένα FPGA της Xilinx (το Spartan)
προκειμένου να κάνει upsampling x2 και x4 στα 24bit επιτρέποντας το
ψηφιακό σήμα στην έξοδο να φτάσει τα 88.2 ή τα
176.4kHz. O αλγόριθμος που χρησιμοποιήται για το
upsampling καλύπτεται από την ονομασία RDOT. Επιπρόσθετα, το
transport μπορεί να εισάγαγει σήμα συγχρονισμού από την συσκευή που
ακολουθεί μέσω της εισόδου word clock
ελαχιστοποιώντας τα προβλήματα jitter. Οι άνθρωποι της
Esoteric έχουν προβλέψει ένα ακόμη βήμα: Το P70 μπορεί να
δεχτεί και σήμα συγχρονισμού από εξωτερική πηγή και να το κάνει pass
through στις υπόλοιπες συσκευές. Που θα το βρεί; Υπάρχει το
αντίστοιχο προιόν, αλλά μόνο στην Ιαπωνική αγορά (προς το
παρόν). Εν τέλει, ο χρήστης έχει στην διάθεσή του μία μεγάλη
ποικιλία από εξόδους, που περιλαμβάνουν ταπεινές
toshlink, coaxial με εξαιρετικής ποιότητας
βύσματα και διπλές AES3. Από αυτές, οι δύο
οπτικές και η μία ομοαξονική υποστηρίζουν μόνο 44.1kHz, μία οπτική
και μία ομοαξονική υποστηρίζουν ρυθμούς 44.1 και 88.2kHz και το
ζεύγος των AES3 υποστηρίζει ρυθμό 176.4kHz. Η AES3 είναι η πιο
πρόσφατη υλοποίηση του γνωστού επαγγελματικού πρωτοκόλλου AES/EBU με
balanced γραμμή μεταφοράς σε μία έκδοση όπου χρησιμοποιήται μία
γραμμή ανα κανάλι (ενώ το συμβατικό AES/EBU είναι πολυπλεγμένο),
προφανώς για να υποστηρίζεται το upsampling x4. Ο ευτυχής κάτοχος
ενός D70 χρησιμοποιεί αυτές τις εξόδους σε συνδυασμό με την γραμμή
word clocking για να πάρει το απόλυτο αποτέλεσμα. Κατά τα
άλλα, το transport έχει όλες τις κλασικές αξίες: Είναι
βαρύ (μόνο η βάση ζυγίζει οκτώ κιλά, ενώ συνολικά ξεπερνά
τα 25) διαθέτει βάση στήριξης τριών σημείων με ενσωματωμένες
ακίδες και μία αυστηρή και λειτουργική αισθητική.
Συνοδεύεται, τέλος, από ένα ανάλογης ποιότητας
τηλεχειριστήριο. |
 |
 |
| Στο
εσωτερικό του P70 μπορεί κανείς να διακρίνει το FPGA Spartan
της Xilinx. |
To αναλογικό
στάδιο του D70 είναι φροντισμένο αλλά χωρίς
υπερβολές. Το μυστικό βρίσκεται
αλλού... | |
|
|
| Mε την
(εκνευριστική όπως ήδη είπα) χαμηλών τόνων λογική που τη διακρίνει,
η Teac περιγράφει τον D70 ώς έναν πολυψήφιο μετατροπέα D/A.
Πραγματικά, το στάδιο εξόδου είναι ακριβώς αυτό, χωρίς
μάλιστα να ανοίγει νέους δρόμους -ίσως μάλιστα να μπορούσε
να το θεωρήσει κανείς και συντηρητικό: Δύο d/a της Burr Brown,
οι κλασικοί PCM 1704 των 24bit/96kHz σε πλήρως
ισορροπημένη τοπολογία ανα κανάλι (η BB αναφέρει ότι οι PCM 1704
είναι laser trimmed για ελάχιστη διαφορική μη-γραμμικότητα αλλά,
καλύτερα να είμαστε σίγουροι...) και ένα αναμενόμενα καλής
ποιότητας αναλογικό κομμάτι με ολοκληρωμένα της Analog
Devices και -πάλι- της Berr Brown στο i/v conversion, στο φίλτρο
διέλευσης χαμηλών και στο buffering με παθητικά υλικά καλής
ποιότητας και ανύπαρκτες καλωδιώσεις είναι τα όπλα της Teac στο
single ended κομμάτι που συνδιάζεται και με μία balanced εκδοχή για
όσους θα ήθελαν μία τέτοια σύνδεση προς τον προενισχυτή.
Διπλό τροφοδοτικό, οκτώ διαφορετικές τοπικές διατάξεις
σταθεροποίησης μπλάμπλάμπλά. Σας παραπέμπω
στην δοκιμή οποιουδήποτε κορυφαίου player. Η ουσία βρίσκεται
-θα το έχετε καταλάβει- στο ψηφιακό κομμάτι. Το
D70 ξεκινάει με μία μνήμη SDRAM των 128Μbits που
παίζει τον ρόλο του απομονωτή πριν την επεξεργασία επιτρέποντας την
χρήση σημάτων από 44.1 μέχρι τα 192kHz. Η ανάγνωση της μνήμης
γίνεται με σήμα χρονισμού που παράγεται τοπικά και παράλληλα μπορεί
να εξαχθεί προς το transport ώστε να υπάρχει πλήρης συγχρονισμός του
συστήματος. Η καρδιά του D70 είναι το κομμάτι του
upsampling. Εδώ χρησιμοποιούνται δύο διαφορετικές
οικογένειες ψηφιακών φίλτρων το κλασικό
FIR (που είναι συμβατό και με HDCD) και το
proprietary της Teac με την ονομασία RDOT (Refined
Digital Output Technology). O χρήστης μπορεί να επιλέξει κάθε
αλγόριθμο ξεχωριστά έχοντας μάλιστα και επιλογές ως προς την τάξη
του upasampling ή και την τοποθέτησή τους σε σειρά. Το σύστημα
μπορεί να διαχειριστεί σήματα μέχρι 24bit/768kΗz και με το όριο αυτό
να τηρείται, είναι δυνατή και μία custom επιλογή
φίλτρων. |
|
 |
Η βάση των P70/D70 ζυγίζει από μόνη της
οκτώ κιλά, προκειμένου να εξασφαλιστεί ακαμψία και ελάχιστη
μεταφορά κραδασμών. Τα σημεία στήριξης έχουν
ενσωματωμένες
ακίδες. | |
|
|
| Οταν είχα
δοκιμάσει το DV50 για το περιοδικό DVD Home THeater, είχα -είναι η
αλήθεια- υποπτευθεί ότι το RDOT είναι ένα ακόμη ψηφιακό
φίλτρο που απλώς ακούγεται καλύτερα -ίσως μία καλά
υλοποιημένη και ως εκ τούτου θεμιτή μαρκετίστικη
ιδέα. Η έρευνα, όμως, έφερε στην
επιφάνεια άλλα δεδομένα: To RDOT είναι ένα ψηφιακό
φίλτρο του οποίου ο αλγόριθμος βασίζεται στις ιδέες του καθηγητή
Κοzuo Toraichi (από το πανεπιστήμιο Τsukuba).
Ο Toraichi έχει περιγράψει μία συνάρτηση που την ονομάζει
Fluency (Fluency Function) η οποία δημιουργεί
ενδιαμέσες προσεγγιστικές τιμές ενός ψηφιοποιημένου σήματος με
διαφορετικό τρόπο. Τα στοιχεία γύρω από αυτή την διαδικασία
δεν είναι βεβαίως ευρέως γνωστά (αλλά πιθανότατα ούτε και απολύτως
κατανοητά!) αλλά οι ενδείξεις συγκλίνουν στην εντύπωση ότι σε
αντίθεση με τα συμβατικά ψηφιακά φίλτρα που όντας low pass (πιστά
στην την θεωρία δειγματοληψίας του Shannon) εργάζονται στο πεδίο της
συχνότητας, τα φίλτρα που βασίζονται στις ιδέες του Toraichi
εργάζονται στο πεδίο του χρόνου επιτρέποντας (στην
θεωρία) την δημιουργία συχνοτήτων πάνω από το ήμισυ της συχνότητας
δειγματοληψίας. Εντάξει εντάξει, για να το πούμε
απλούστερα: Με το RDOT το D-70 μπορεί να αναπαράγει
συχνότητες πάνω από τα 20kHz - αυτό τουλάχιστον αναφέρει η
Teac. Ευλόγως αναρρωτιέται κανείς που διάβολο βρίσκονται αυτές
οι πληροφορίες αφού τα φίλτρα κτά της αλίασης τις έχουν κόψει στην
ηχογράφηση... Εχουμε, μάλλον, αρκετά πράγματα ακόμη να μάθουμε ως
προς αυτό το σημείο. Το ενδιαφέρον πάντως είναι, ότι ο αλγόριθμος
Fluency έχει χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά πολύ παλιά: Στο
βραβευμένο dac DA-07 της Luxman το 1988! Το
γεγονός ότι και εκείνη η υλοποίηση είχει προκαλέσει κύματα
ενθουσιασμού, δεν μπορεί να είναι τυχαίο. Σημειώστε δε, ότι ο
αλγόριθμος έχει -προφανώς- βελτιωθεί από τότε, όπως άλλωστε και τα
μέσα υλοποίησής του. Ο χρήστης του D70 έχει στην διάθεσή του
μια μεγάλη ποικιλία εισόδων (toshlink, coaxial και φυσικά
AES3) μία ψηφιακή έξοδο (toshlink) και πρόβλεψη για είσοδο
ΙΕΕΕ1394 όπου θα είναι δυνατή η σύνδεση SACD ή
DVD-Audio "όταν οι προδιαγραφές σταθεροποιηθούν" όπως
δηλώνει η εταιρία. Από αναλογικές εξόδους, υπάρχει ένα σετ
single ended και ένα
balanced. H συσκευή προσφέρει και
ψηφιακή ρύθμιση της στάθμης με bit truncation
(γεγονός που σημαίνει ότι το resolution μειώνεται καθώς μειώνεται
και η στάθμη -με άλλα λόγια καλό είναι να αφήνετε το ρυθμιστικό στα
0dB) οπότε θα μπορούσε κανείς να δεί τον D70 ώς έναν κορυφαίο
ψηφιακό προενισυχτή που μπορεί να οδηγήσει απ΄ ευθείας τελικούς
ενισχυτές. Το βάρος, η αισθητική και το τηλεχειριστήριο είναι
κατ' εικόνα του P70. |
|
| |
|
